اگر به فروشگاه ها و مغازه های زیورآلات و بدلیجات سری بزنید، خواهید دید که در بسیار از این زیورآلات سنگ های قیمتی و با ارزشی به کار رفته است. از میان سنگ ها و نگین های فراوانی که در دنیای زیورآلات استفاده می شود، سنگ کهربا دارای ارزش و اهمیت بسیاری است. این سنگ در ساخت دستبند، گردنبند، انگشتر و غیره مورد استفاه قرار می گیرد. این سنگ از قدیم تا به امروز به عنوان یک سنگ قیمتی شناخته شده است. سنگ کهربا علاوه بر استفاده در زیورآلات استفاده ی دارویی نیز دارد.
از این سنگ تسبیح نیز ساخته می شود. تسبیح کهربا در رنگ های زرد مایل به آجری است که دانه های درشتی دارد و از نوعی فسیل دریایی ساخته شده است. نوع آلمانی آن بسیار معروف و مرغوب است. با دست کشیدن روی این تسبیح الکتریسیته ایجاد شده و دست بوی لیمو می گیرد. این تسبیح باعث تأثیرات مثبتی بر روح و روان می شود. کهربا با شکل زرد و طلایی خود یک سنگ تولد طبیعی برای کسانی که بین ۲۰ آپریل (فروردین) تا ۲۱ می (اردیبهشت) متولد شدند. است.
* سنگ کهربا چیست؟
کهربا (Amber) ریشه در کلمه ی Singhalese دارد. ماده ای آلی و به عبارتی محصول پروسه های بیولوژیکی موجودات زنده است. نوعی صمغ رزین فسیل شده درختان سوزنی از گونه ی کاج در جنگلهایی است که بعدها به زیر آب دریاها رفته و پس از حدود ۵۰ میلیون سال چنان سخت شده است و اکنون به عنوان سنگ کهربا شناخته میشود. به معنی سنگی با رنگ های پر جنب و جوش . پلیمریزاسیون مولکولی که واکنشی تکمیلی است. در دما و فشار زیاد حاصل از رسوبات بالایی، صمغ گیاهی را به نوعی شیره گیاهی به نام کوپال (Copal) یا کهربای نارس تبدیل می کند.
ترپن ها، هیدروکربن هایی است که به وسیله ی نوعی گیاهان به ویژه مخروط داران تولید می شود، در دما و فشار ثابت خارج شده و بدین وسیله ترکیب کهربا به وجود می آید. در این هنگام بقایای حشرات، جانوران، گیاهان و حتی پستانداران کوچک شامل عنکبوت و تارهای آنها، برخی کرم ها، میکروفسیل های دریایی، قورباغه ها و سخت پوستان، باکتری ها و آمیب ها، میوه ها، قطعات چوب یا گیاه گل، مو یا پر که ممکن است قدمتی بیش از 130 میلیون سال داشته باشند. در هنگام تشکیل سنگ کهربا ممکن است درون آن دام افتاده باشد. در حالت عادی فسیل شدن جانوران باعث از بین رفتن قسمت های نرم بدن آنها می شود، در این موقع کهربا به صورت محیطی ایزوله و نرم به دور جانور می پیچد.
کهربایی که در درزهای زغال تشکیل می شوند، اغلب «رزین» نامیده می شود. روزگاران پیش از تاریخ نیز این سنگ یافت می شد. در سالهاي اخير، هيچ يك از ديگر سنگهاي گرانبها چنين تحولي را پشت سر نگذاشتهاند تا حديكه به آنها طلاي جنوب گفته شود. سنگ کهربا بسیار سبک و از وزن خالصی حدود 08/1 گرم در هر سانتیمتر مکعب برخوردار است. به خاطر همین در آبهای شور شناور میماند. این سنگ اشتعالزا است. در اثر سایش ذرات غبار و تکههای پارچه و خرده کاغذ را به خود جذب میکند و با مالش پس از اندک زمانی بوی خاص صمغ از آن استشمام میشود.
سواحل شنی مسطح و آب شور دریا مکان مناسبی برای شناورشدن سنگ کهربا است. سختی کهربا در مناطق مختلف با هم فرق دارد، کهرباهای جوانترونرمتر، آنهایی است که مدتهای طولانی زیر خاک مدفون بودهاند. زیباترین نوع این سنگ ها در کشورهای لهستان، دریای بالتیک، اورال و سیبری و جمهوری دومنیکن یافت می شود. مردمان روزگار قدیم توانستند این گوهر باارزش را کشف کنند و از آن در ساخت اولین و محبوب ترین وسایل تزئینی و زینتی استفاده نمایند. به دلیل وجود بقایای گیاهان و جانوران گذشته، جمع آورندگان مجموعه های جواهرها، دانشمندان و همچنین محققان سنگ کهربا را باارزش می دانند.
* جایگاه گوهر کهربا در قرون گذشته
گوهر كهربا نقش مهمی در برخي باورهاي مذهبي ایفا ميكند. كشف اشياي تزييني از جنس كهربا در اشكال و طرحهاي مختلف متعلق به محوطههاي باستانشناسي نشان می دهد که این سنگ در اديان های مختلف جایگاه متفاوتی داشته است. پرستش خورشيد ارتباط مستقيمي با باروري داشته است، از مشخصههاي اين آيين، صفحهاي مدور و صاف از جنس كهربا بوده كه مجموعهاي از نقاط به شكل صليب بر روي آن وجود داشته است. پيكرههايي به شكل زن، «الههي مادر» به شمار ميآمدند و به عنوان نمادي از باروري از آن استفاده می شد و پيكرههاي به شكل مرد، که به عنوان نمادي از نياكان، پهلوانان و خدايان در نظر گرفته ميشد.
در قرون وسطي افرادی بودند که در مراسم مذهبی نوعی تصاوير حكاكي شده بر روي سنگهاي قيمتي انجام ميدادند. اين افراد براي اولين بار از كهربا به عنوان دانههاي تسبيح استفاده كردند. در دوران وسطی قانونی وضع شد به نام «قانون كهربا» كه طبق آن حاکمان آن دوران مالكيت تمامي كهرباهاي سرزمين خود بودند. اين قانون تا سال 1869 در پروس شرقي لغو نشد و همچنان ادامه داشت. حكومت اشرافي طي قرون 16 و 17، كهربا را به عنوان مادهاي غير معدني و جزء دستهي سنگهاي قيمتي اعلام كرد.
يونانيان و روميان باستان اعتقاد زیادی به قدرتهاي جادويي كهربا داشتند. آنها معتقد بودند كه انرژي الكترواستاتيك آن توانایی دور كردن تمامي بدبختي و مصيبتها از انسان را دارد. در زير پوست دست مومياییهای مصري قطعات بسيار ريز كهربا پیدا شده است. مصريان بر اين باور بودند كه كهربا از مومياییها در برابر فساد و نابودي محافظت ميكند.
تصاویر کشف شده از جنس كهربا نشان می دهد که از آن برای محافظت از مردگان در زندگي پس از مرگ استفاده می شده است. در یکی از مناطق قبيلهاي واقع در لهستان، باید در گردنبند عروس حداقل يك تكه كهربا وجود داشته باشد كه نقش و تصویردارد. گردنبندهاي كهربا طي مراسمي خاص از نسلي به نسل ديگر منتقل ميشوند. خراطها، مجسمهسازها، حكاكها از كهربا مانند عاج، اشيايي نظير جام، كوزه، بشقابهاي كوچك، پيكره، نشان، انگشتدانه و وسايل آرايش ميساختند.
* ترکیب شیمیایی کهربا
فرمول کلی کهربا C. ۱۰ H. ۱۶ O. است. گرمادهی بالای ۲۰۰ درجه ی سانتی گراد باعث آن شده تا کهربا تجزیه شود و روغنی از آن خارج و تهنشین شود و پس مانده ای به نام «کلوفون کهربا» یا «قیر کهربا» باقی بماند؛ زمانی که محلول در روغن تربانتین یا در روغن کتان ریخته شود، «جلای کهربا» یا «لاک کهربا» را شکل میدهد. کهربا از جمله سنگی های است که میتواند با الکتریسیته شارژ شود.
زمانی که با جسمی مالش داده شود، و یا زمانی که به طور چشمگیری گرم و یا سرد می شود انرژی الکتریکی منفی ایجاد کرده (باعث انتشار امواج مادون قرمز و یون های منفی می شود) و گرد و غبار را جذب میکند.
رنگ خاک کهربا سفید است و فرمول شیمیایی آن مخلوطی از رزین های مختلف بوده و تقریبا C10H16O است. کهربا کلیواژ نداشته و شکستگی آن صدفی و نسبتا شکننده است. کهربا سطحی ناصاف و ترک دار دارد.
* ریشه ی نام کهربا
ریشه ی لغوی این سنگ از دو واژه کاه و ربا گرفته شده است و به معنای رباینده کاه است. این معنا به این دلیل برای این ماده به کار گرفته می شود که به هنگام مالیده شدن آن به یکپارچه یا مانند آن، در سطح کهربا الکتریسیته ی ساکن ایجاد میشود و این الکتریسیته ساکن باعث جذب و ربایش کاه می شود. واژه ی عربی کَهرَبا معرب واژه پارسی کَهرُبا است که امروزه در زبان عربی به معنی «الکترسیته» است. یونانیان کهربا را «سنگ برق»مینامیدند، چون با سایش در آن، الکتریسیته ی ثابت ایجاد شده و خاصیت مغناطیسی پیدا می کند.
به این سنگ نامهای دیگری همچون اَمبر، سنگ چشم، طلای بالتیک، کوپال، الکترون، گلساریا، گلسوم، ساکریوم، سنگ مایع، سنگ خورشید و سنگ شمال یا سوکینوم نیز داده اند. نامهای کلاسیک سنگ کهربا، الکتروم لاتین و ἤλεκτρον یونان باستان (ELEKTRON)، همگی به معنای واحد ἠλέκτωρ«خورشید درخشان» است. طبق افسانه ای، وقتی که فایتون پسر هلیوس (خورشید) به قتل می رسد، خواهران عزادار او درختان صنوبر(سرده) می شوند و اشکهای آنان «الکترون»، کهربا می شود در برخی افسانهها سنگ کهربا را اشک والها نامیدهاند و بعضی دیگر آن را «طلای دریاها» نامیده اند.
* معادن بزرگ کهربا در چه کشورهایی قرار دارد؟
معروفترین کهرباها در ساحل لهستان و شوروی سابق یافت میشوند ( بیشترین کهرباهایی که در اروپا یافت می شوند مربوط به فعالیت های یخچالی بوده و در نتیجه به حوزه ی بالتیک مانند لهستان، آلمان شرقی یا دانمارک محدود می شود. معادن ساملند پنینسولا از جمله معدن پالمنیکن واقع در سواحل بالتیک لهستان یکی از مهم ترین مناطق ذخایر سنگ کهربا در جهان است که استخراج از آن به صورت روباز است). بزرگترین معدن کهربا در غرب کالیمینگراد در روسیه در عمق ۳۰ متری زمین در زیر شن و ماسه است. منبع اصلی این سنگ غرب کالینین گراد، روسیه است.
کهربای این منطقه در خاک رس و در حدود 30 متر زیر سطح زمین پیدا می شود. دومین منبع بزرگ آن منطقه ی بالتیک است و به رنگ طلایی خود مشهور است. کهربای کمیاب آبی خاص جمهوری دومینیکن است. کهربای این کشور جدیدتر از سایر گونه های کهرباست. کشورهای ایتالیا، رومانی، برمه، چین، کانادا، مکزیک، ژاپن، روسیه و آمریکا، مکزیک، کانادا دارای معدن کهرباست.
بزرگترین سنگ کهربا به وزن 50.4 کیلوگرم در معدن زغال سوماترای اندونزی یافت شده که ازآنِ تاجر سنگاپوری است. قدمت آن به 15 میلیون سال پیش باز می گردد. این کهربا زیر نور ماورابنفش رنگ آبی و در نور معمولی چراغ قوه، قرمز مایل به قهوه ای را منعکس می کند. در سال 2017 در رکوردهای گینس ثبت شده است. بزرگترین و زیباترین اثر هنری که تاکنون با سنگ کهربا خلق شده، «اتاق کهربا» نام دارد که در سنتپترزبورگ روسیه است و پادشاه پروس فریدریش ویلهلم اول معروف به سربازشاه به پطر کبیر تزار روسیه هدیه داده است.
* رنگ کهربا
کهربا در طیف وسیعی از رنگ های مختلف وجود دارد، مهم ترین چیزی که که در تعیین رنگ سنگ های کهربا تأثیرگذار است در واقع خزه، نور و هوا و نیز تعداد حبابهای هوا در هر سانتیمتر مکعب است که رنگ آن را مشخص می کند. می توان گفت کهربا بیش از 400 رنگ مختلف دارد، این امر می تواند به خاطر ناخالصی ها یا درونگیرها مثل شن و خاک و غیره باشد که هنگام تشکیل آن درون صمغ است.
اصولا کهربا به رنگ کـُنیاکی است که از آن به رنگ کهربایی نیز یاد میشود و طیفی از آن در ۹۰ درصد کل سنگهای کهربا دیده میشود. کهربا به رنگ های زرد، نارنجی یا قهوه ای قرمز یا تیره سیاه، تقریبا بی رنگ، سیاه نیز یافت می شود. کهربای زرد طلایی معمولا از رزین سخت و تراشفاف درختان کاج همیشه سبز تولید می شود.
کهرباهایی با ترکیب سفید و زرد وجود دارند که جزو با ارزشترین گروههاست، چرا که فقط ۱۰ درصد کل سنگها از آن جملهاند. کهربا را همچنین می توان به رنگ های سفید تا زرد لیمویی کمرنگ و قهوه ای تا سیاه یافت. جمهوری دومینیکن به تولید کهربای کمیاب آبی مشهور است.
علاوه بر آن کهرباهایی به رنگ کمیاب سبز و قرمز نیز وجود دارند. به کهربای قرمز «کهربای گیلاسی» نیز گفته می شود. به ندرت سنگهای کهربای سبز یا آبی نیز یافت میشوند. در بازار های جهانی نمونه های شفاف قرمز رنگ جزو گرانترین نوع های کهربا به شمار می روند. در بین رنگ ها، رنگی بین نارنجی و زرد وجود دارد که این رنگ در صنایع روشنایی کاربرد فراوانی دارد.
*برش و شکل کهربا
گوهر کهربا بیشتر مواقع به شکل کوژ برش داده می شود و به ندرت به شکل تراش دار یافت می شود. به دلیل نرمی کهربا به راحتی برش می خورد. سنگ های کهربای گرد و بیضی طرفداران بیشتری دارند؛ سایر اشکال فانتزی مانند ستاره ای، شش گوش، پنج گوش، تریلیون و قلبی نیز موجود است. معمولاً از این ماده برای ساخت اشیاء تزئینی و جواهر استفاده میشود. کهربا به عنوان عنصری در عطرها، عامل بهبودی در طب عامیانه، و به عنوان جواهر مورد استفاده قرار میگیرد.
*خواص ماورائی و درمانی گوهر کهربا
گوهر کهربا با انرژی و درخشندگی ذاتی خود میتواند سیستم انرژی کند را تحریک کند و شادابی نشاط را برای کسانی که در هر جنبه ای از زندگی خود شکست عشقی خوردند پیشکش نماید. این سنگ انرژیهای منفی را از فرد دور میکند و به او انگیزه می دهد تا زندگی را زیاد سخت نگیرد و به آن ادامه دهد. این سنگ آرامش دهنده ی هیجانات و عواطف در طی مراقبتهای بعد از عمل جراحی است. آلرژیهایی که از حیوانات و گردههای گل ایجاد میشوند و تب یونجه و غیره را شفا می دهد.
کهربا نیروی اراده را افزایش میدهد و فرد را در درمان پیش از موقع حمایت میکند تا آن را بی اهمیت فرض کند. چشم زخم را دفع می کند و نیروی اراده را افزایش می دهد. تعادل و تمرکز را حفظ می کند. درد دندان در کودکان و درد ریشه دندان در بزرگترها را درمان می کند و بر درمان ناراحتی های دهان تأثیر گذار است.
سنگ کهربا در پاکسازی و فعال سازی مجدد چاکراها بسیار تأثیر گذار است و یک وسیله ی مناسب برای پاکسازی محیط زیست به شمار می رود. برای فعالیت کودک درون و زندگی گذشته، عالی است و روی چاکرای سوم یا شبکه خورشیدی مؤثر است.گوهر کهربا به بیداری امیال کمک می کند و باعث ارتقاء بخشیدن به تواناییهای فکری، وضوح فکر و معرفت می شود.
سنگ کهربا باعث ایجاد تعادل در احساسات، روشن شدن ذهن و کاهش انرژی های منفی می شود و تأثیر بسیار زیادی در از بین بردن ترس دارد. این سنگ به عنوان بهترین سنگ برای محافظت از کودکان شناخته شده است و می توان از سنگ کهربا به عنوان دستبند و گردنبند برای کودکان استفاده کرد و یا آن را به لباس کودکان دوخت؛ زیرا به همراه داشتن این سنگ باعث دفع انرژی های منفی از اطراف کودکان شده و آنان را از آسیب های مختلف محفوظ می دارد.کهربا به عنوان جذابیت در ازدواج به کار می رود.همراه داشتن این سنگ سردرگمی و ترس را کاهش می دهد و باعث احساس لذت از زندگی در فرد می شود.
خواص درمانی کهربا:
سنگ کهربا می تواند ناتوانی های جنسی و سرد مزاجی را درمان کند و در باروری زنان بسیار تأثیر گذار است. کهربا باعث افزایش سوخت و ساز در بدن می شود. و عملکرد کبد و تیروئید را حمایت می کند. زخم ها و التهاب هایی که در قسمت زانو، ساق پا، درمان التهاب مفاصل، بیماری رماتیسم، امراض مزمن، تبخال، سرفه، خارش پوست، دفع چشم بد (انرژی منفی)، خارش پوست، موثر است.
برای درمان درد صورت، دمل و کورک، تحریک رشد، درمان زخم، انحراف ستون فقرات، زونا، سیاتیک، سیاه سرفه، درمان تصلب شریان ها، شوره سر، صفرا و عفونت به کار می رود؛ همچنین باعث تقویت عضله ها و رباط ها می شود، تب، زکام، درد چشم، درد گوش و عفونت مجرای تنفسی مثل برونشیت، سرفه و آسم، درد های پشت و کمر، تهیگاه و ماهیچه های بدن توسط کهربا قابل درمان است.
این سنگ در درمان دردهای ناحیه گلو، زکام، تب، دردهای چشم، گوش و عفونتهای مجرای تنفسی مانند برونشیت، سرفه و آسم موثر است. باعث افزایش سوخت و ساز در بدن می شود و عملکرد کبد و تیروئید بهبود می بخشد. همچنین در ، درمان برونشیت، درمان زنا، درمان سیاتیک، درمان تصلب شرایین، تقویت عضلات، درمان شوره سر موثر است. به دلیل ارتعاشات مغناطیسی قوی که گوهر کهربا دارد در درمان میگرن و متعادل کردن بخش های مختلف مغز کاربرد دارد.
سنگ كهرباي اصل براي بهبود عملكرد تمام ارگان هاي بدن كه به خون وابسته اند مفيد است. سنگ كهرباي اصل با افزايش عملكرد خون رساني سبب حل شدن سموم پنهان در خون شده و از اين طريق به سم زدايي كمك مي كند. کهربا یک سنگ متعادل کننده است و به طور مستقیم می تواند بر روی مکانی از زخم و جراحت قرار گیرد تا مکانیزم های بهبودی بدن را تحریک کند.
*طریقه ی نگهداری از سنگ کهربا:
از آنجایی که گوهر کهربا نرم و شکننده است و درجه ی سختی آن تنها 2 تا 2.5 است، پس به مراقبت بیشتری نیاز دارد و باید از تماس این سنگ با هر گونه مواد شیمیایی نظیر اسپری مو، اسید و عطر جلوگیری شود. برای پاک کردن کهربا باید از یک پارچه ی نرم استفاده کرد.
قرار دادن سنگ های جواهر کهربا در آب به مدت طولانی باعث از بین رفتن صیقل آن می شود. کهربا به راحتی توسط جواهرات دیگر، به ویژه سنجاق، لبه های تراش دار و لبه های جواهرات خراشیده می شود، پس باید جدا از آنها نگهداری شود یا در پارچه ای نرم قرار گیرد. تماس کهربا با صابون و سایر مواد شوینده می تواند بر روی آن پوشش سفید رنگی بر جای بگذارد.
* چگونه می توان کهربای اصلی را از تقلبی تشخیص داد؟
امروزه کهربای تقلبی همانند سنگ های تقلبی دیگر در بازار فراوان یافت می شود و اغلب کهرباهای موجود در بازار مصنوعی است. برخی از انواع کهرباهای بدل عبارت اند از: کازئین، باکلیت، سلولوئید، آبگینه یا شیشه و کافور. ضریب شکست نوع بدل بین ۱٫۵۵ تا ۱٫۶۰ است و غالبا وزن مخصوص آنها سنگینتر است.
وقتی کهربای مصنوعی حرارت داده شود بوی تند پلاستیک می دهد. به وسیله ی ترکیب آب و نمک می توان مصنوعی بودن آن را تشخیص داد، چون چگالی کهربای اصل پایین تر از محلول آب نمک است روی محلول شناور میماند. این روش فقط طبیعی بودن سنگ کهربا را از مواد پلاستیکی دیگر نشان می دهد. روش دیگر این است که کهربا را به مدن 20 ثانیه به پشم یا پارچه پشمی بمالیم و بعد تار مویی به آن نزدیک کرده. چنانچه کهربا خاصیت الکتریسیته داشته باشد، اصل است و در غیر این صورت پلاستیکی و تقلبی است.
سنگ کهربا
برای خرید طلا آنلاین به سایت کافه طلا مراجعه کنید.