یکی از سنگ های محبوب و زیبا که در تولید انواع زیورآلات زینتی از جمله، انگشتر، گردنبند، گوشواره و یا موارد دیگر به کار برده می شود سنگ فیروزه است. در واقع برای استفاده از سنگ قیمتی فیروزه و تولید زیورآلات زیبا به واسطه آن نیاز است که آن را با ابزار مخصوص تراش دهید تا شکل مطلوب آن تولید شود.
معمولا برای تراش دادن سنگ فیروزه از انواع متنوع برش الماس استفاده می کنند. پس خوب است قبل از اقدام به خرید فیروزه و یا زیور آلات تزئین شده با فیروزه ابتدا با انواع آن ها آشنایی پیدا کنید تا شکل مناسب با سلیقه دلخواه خود را پیدا کنید. در این مقاله قصد داریم اطلاعات مختصر و مفیدی در رابطه با انواع تراش فیروزه ارائه کنیم. پس با ما همراه شوید.
چرا باید سنگ فیروزه را تراش داد؟
قبل از معرفی انواع تراش فیروزه ابتدا باید بدانید به چه دلیل این سنگ را تراش می دهند؟ در واقع هر سنگی که از دل زمین استخراج می شود برای استفاده راحت تر از آن لازم است تغییراتی متحمل شود. طی این فرایند ناخالصی های موجود در سنگ جدا شده و به شکلی که بتوان از آن استفاده کرد در می آید. این موضوع شامل سنگ فیروزه نیز خواهد شد و برای استفاده از آن لازم است مراحل مختلفی را طی کند تا آماده فروش در بازار ها شود. نوع تراش سنگ فیروزه بسته به شکل ظاهری آن می تواند تغییر کند.
نحوه تشخیص سنگ فیروزه اصل از تقلبی
فیروزه اصل با توجه به مقدار مس موجود در آن باید رنگ آبی کم رنگ یا سبز مایل به زرد داشته باشد.
توجه کنید که رنگ فیروزه اصل کمی مات تر از نوع فیک آن است و یک فیروزه مرغوب به رنگ آبی آسمانی است نه رنگ های دیگر
فیروزه های فیک هیچ رگه ای بر روی خود ندارند اما فیروزه های اصل را می توان از روی رگه های سیاه پشت نگین به راحتی شناسایی کرد.
یکی دیگر از راه های تشخیص فیروزه اصل از نوع تقلبی شناخت جنس آن است. در واقع اغلب فیروزه ها از جنس سنگ های آذرین هستند اما فیروزه های تقلبی معمولا پلاستیکی و یا سرامیکی تولید شده و به بازار عرضه می گردند.
از روش های عالی در تشخیص این امر تست خراش است. یعنی اگر سنگ به راحتی خراشیده شود یعنی تقلبی بوده و قابل اعتماد نیست اما اگر هیچ خراشی بر روی آن ایجاد نشود یعنی آن سنگ مرغوب است.
معرفی انواع تراش فیروزه
حال معروف ترین و پر کاربرد ترین تراش های فیروزه را به صورت کامل بررسی می کنیم.
تراش فیروزه مسطح
از میان انواع تراش های فیروزه این نوع تراش جز رایج ترین روش برای تراش دادن سنگ فیروزه است. به طوری که در اکثر جواهر ها از تراش مسطح استفاده می شود. هنگامی که سنگ فیروزه از دل زمین استخراج می شود نازک است و ابعاد مناسبی ندارد.
به همین دلیل معمولا آن را به صورت مسطح تراش می دهند.زمانی که قصد استفاده از فیروزه با طلا را داریم تراش مسطح می تواند کاربرد گسترده ای داشته باشد. زیرا تراش و صیقل دادن سنگ های قیمتی همچون فیروزه، زیبایی خیره کننده ای را به این سنگ ارزشمند اضافه می کند.
تراش فیروزه بیضی
در صورتی که سنگ استخراج شده از دل زمین از ضخامت مناسب و ابعاد خوبی برخوردار باشد به شکل بیضی تراشیده می شود. البته ناگفته نماند که شکل این نوع از تراش به طور کامل بیضی نیست بلکه در بخشی از فیروزه که بیش تر در معرض دید است به شکل محدب تری تراش داده می شود.
بنابراین این امر سبب زیبایی هرچه بیش تر سنگ می شود.میزان محدب بودن سنگ و تراش دادن آن در این سبک می تواند نشان دهنده میزان مرغوبیت سنگ فیروزه را به نمایش بگذارد. زیرا هرچه بافت و رنگ فیروزه شما بهتر باشد می توان آن را به صورت محدب تری شکل داد.
تراش پیکانی سنگ فیروزه
از روش های رایج دیگر در تراش سنگ فیروزه که در کشور ایران بسیار کاربردی است تراش پیکانی نام دارد. این نوع تراش معمولا برای فیروزه هایی به کار برده می شود که از رنگ آبی مرغوب برخوردار باشند. از آنجایی که فیروزه های ایرانی جز خوش رنگ ترین سنگ های موجود هستند به همین سبب بیشتر به پیکانی تراش می خورند.
درواقع نحوه تراش آن به شکل مخروطی خواهد بود. سنگ های فیروزه که به شکل پیکانی تراش می خورند از دو بخش بالا و اوج تشکیل شده اند یعنی هرچه برجستگی های موجود بر روی سنگ های فیروزه بیش تر باشد میزان مرغوبیت تراشکاری آن نیز بیش تر خواهد بود.
تراش برلیانی
این نوع تراش ها از درخشندگی بسیار بالایی برخوردارند و به مقاومت بالای سنگ کمک می کنند. شکل تراش ها به صورت لوزی یا مثلث است و از نظر وزن نسبت به تراش های دیگر بسیار سبک است.
تراش بالشتی
این نوع تراش تفاوت زیادی با تراش های دیگر دارد به همین سبب مورد توجه بسیاری از علاقه مندان قرار گرفته است.
نحوه تراش دادن سنگ های فیروزه
فیروزه را با استفاده از یک ابزار مخصوص و ویژه تراش می دهند زیرا این ابزار، یک چرخ است که بر روي آن یک سنباده مخصوص برای تراش دادن سنگ طراحی شده است. نا گفته نماند که استفاده از سنباده به تنهایی برای انجام فرایند تراش دشوار خواهد بود و ممکن است که خط و خش بسیاری بر روی فیروزه ایجاد کند. به همین سبب از صمغ های مخصوص بر روی سنباده استفاده می کنند تا سنگ در هنگام کار دچار آسیب و خراش نشود.
انواع سنگ فیروزه
سنگ های فیروزه را می توان بر اساس رنگ و طرح و حتی محل استخراج دسته بندی کرد. در واقع آن ها از لحاظ رنگ به انواع مختلفی تقسیم می شوند. همچنین شما می توانید این سنگ را از آبی کمرنگ تا سبز پر رنگ مشاهده کنید اما هر چه رنگ آبی آن بیش تر باشد ارزش آن در قیمت گذاری نهایی افزایش پیدا می کند.سنگ های فیروزه با در نظر گرفتن طرح به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند در واقع طرح فیروزه به شکل و بافت آن بستگی دارد. محل استخراج فیروزه نیز از مهم ترین عوامل تقسیم بندی آن به شمار می رود.
ناگفته نماند مهمترین معادن فیروزه در دنیا به شرح زیر می باشد:
فیروزه نیشابور
فیروزه نیشابور در شهرستان نیشابور که در استان خراسان رضوی وجود دارد. که به عنوان با ارزش ترین معدن در جهان محسوب شده است. همچنین رنگ این سنگ آبی آسمانی و یا آبی تیره است و به همین سبب دارای خواص درمانی و معنوی بالایی است.
فیروزه مصر
فیروزه مصر یکی دیگر از فیروزه های مرغوب و مقاوم است که در تاریخ مصر باستان نقش بزرگی را ایفا کرده بود. از این فیروزه در ساخت تاج ها و تزئینات و حتی زیور آلات استفاده خواهد شد.
فیروزه آفریقایی
فیروزه آفریقایی بسیار با کیفیت بوده ولی در عین کیفیت بالا از قیمت بالایی نیز برخوردار است. شما می توانید این فیروزه را در ساخت آثار های هنری مشاهده نمایید. در واقع فیروزه آفریقا دارای رنگ های متنوع و زیبا است که با کیفیت ترین نوع آن با رگه های سفید و سیاه است. نا گفته نماند سنگ فیروزه در بسیاری از آثار هنری و صنایع دستی به کار برده می شود.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش کردیم شما را با انواع روش های تراش دادن سنگ های فیروزه که شامل تراش بیضی، مسطح و پیکانی می باشد آشنا کنیم. پس نتیجه میگیریم تکنیک و تراش دادن سنگ فیروزه می تواند نشانه ای از میزان مرغوبیت سنگ استخراج شده در تولید جواهر باشد البته کیفیت سنگ فیروزه تراش خورده بستگی به تبحر و مهارت شخص تراشکار نیز دارد. همچنین شما با مطالب مفید داخل این مقاله می توانید جواهرات فیروزه ای مرغوبی را انتخاب کرده و نسبت به خریداری آن ها اقدام کنید. با وجود تمام نکات ذکر شده معمولا جواهرات با استفاده از روش های گوناگون تراش دادن فیروزه طراحی و تولید می شوند و هرکدام از ارزش خاصی برخوردارند.